Chia Tohumu Faydaları Nelerdir? Çok Fazla Chia Tohumu Tüketmenin Zararları Nelerdir?
Chia tohumları son derece besleyicidir, sağlık yararlarının uzun bir listesine sahiptir ve çoğu kişi için sağlıklı bir diyet ilavesi olabilir. Bununla birlikte, çok fazla tüketmek yan etkilere neden olabileceğinden aşırıya kaçmamak önemlidir.Chia tohumu kilo vermek isteyen kişiler arasında son yıllarda oldukça popüler hale gelmiş bir besindir. Yüksek lif içeriği sayesinde tok kalmanıza yardımcı olarak kilo vermenizi kolaylaştırabilir. Ancak her şeyde olduğu gibi chia tohumu tüketiminde de ölçülü olmakta fayda vardır. Aksi takdirde çok fazla chia tohumu tüketmek faydadan çok zarar verebilir. Chia tohumları kan şekerini ve kan basıncını düşürebilir. Yüksek tansiyon veya diyabet ilaçları kullanan kişiler, etkileşimleri önlemek için porsiyon boyutlarını hafifletmelidir. Kendi boyutunun 10-12 katı kadar sıvı emebildiği için boğulma tehlikesine yol açabilirler.
Salvia hispanica bitkisinden elde edilen chia tohumları süper besleyici ve yemek için eğlenceli bir alternatiftir.
Chia tohumu nasıl kullanılır? Chia tohumu nasıl tüketilir? Chia tohumu nasıl yenir? Chia puding, krep ve parfe de dahil olmak üzere çeşitli tariflerde kullanılırlar. Chia Tohumu Yemenin 35 Eğlenceli Yolu konu başlıklı blog yazımızı inceleyerek chia tohumu tariflerine ulaşabillirsiniz.
Chia tohumları, sıvıyı emme ve jelatinimsi bir kıvam alma özelliğine sahiptir. Bu nedenle, genellikle kıvam verici bir etken olarak kullanılırlar. Bazı unlu mamullerde yumurtaların yerine vegan alternatif olarak kullanılabilirler (1).
Jelleşme ve kıvam verici özelliklerine ek olarak, chia tohumları etkileyici besin öğeleri ve potansiyel sağlık yararları ile iyi bilinir.
Bununla birlikte, chia tohumları çoğu kişi için besleyici bir diyet ilavesi olsa da fazla tüketmek bazı yan etkilere neden olabilir.
Bu makale çok fazla chia tohumu tüketmenin yan etkilerini inceliyor.
1 haftada 10 kilo verdiren diyet listesi gibi sağlıksız diyetlere başvurmadan önce, sağlıklı ve dengeli beslenmeye adım atmak için diyetisyenlerimiz tarafından sizin için hazırlanmış online diyet imkanlarından faydalanabilirsiniz. (Şimdi Değilse Ne Zaman?)
Chia Tohumu Faydaları / Çiya Tohumu Faydaları
İnsanların chia tohumlarını yemelerinin başlıca nedenlerinden biri, çok besleyici olmalarıdır. İyi miktarda lif, protein, sağlıklı yağlar ve mikro besinler sağlarlar.
Aslında, sadece 28 gram chia tohumu, doyurucu fosfor, magnezyum, kalsiyum ve omega-3 yağ asitlerine ek olarak günlük önerilen lifinizin %42'sine kadarını sağlar (2).
Chia tohumları, oksidatif strese karşı koruma sağlayan ve kronik hastalık riskini azaltan bileşikler olan antioksidanlar açısından da zengindir (3).
Mükemmel besin içerikleri sayesinde, chia tohumları birçok sağlık yararıyla ilişkilendirilmiştir.
Bir çalışmada, nopal kaktüs, soya proteini, yulaf ve chia tohumlarını içeren bir diyetin vücut ağırlığını, kan trigliseritlerini ve iltihabı azalttığı bulundu (4).
Ek olarak, chia tohumları, “iyi” HDL kolesterolü arttırmaya, “kötü” LDL kolesterolü ve kan trigliseritlerini azaltmaya, iltihabı hafifletmeye yardımcı olduğu gösterilen en iyi bitki bazlı omega-3 yağ asitleri kaynaklarından biridir (5, 6).
Aşırıya kaçmadan tüketildiğinde, chia tohumları sağlığınıza fayda sağlayabilir.
Özet: Chia tohumları lif, protein, omega-3 yağ asitleri, antioksidanlar ve mikro besinler bakımından zengindir. Kilo kaybına, iltihabı, kan kolesterolünü ve trigliseritleri azaltmaya yardımcı olabilirler.
Chia tohumu ne işe yarar? Chia tohumu faydaları hakkında daha detaylı bilgi edinmek için Chia Tohumunun Faydaları konu başlıklı blog yazımızı inceleyebilirsiniz.
Sindirim Sorunlarına Neden Olabilir
Chia tohumları, her 28 gramlık porsiyonda 11 gram lif sağlayan iyi bir lif kaynağıdır (2).
Lif, sağlığınız için çok önemlidir, düzenliliği teşvik eder ve diğer önemli rollerin yanı sıra bağırsağınızdaki yararlı bakterileri destekler. Bununla birlikte, çok fazla lif bazı insanlar için sorunlara neden olabilir (7, 8).
Aşırı lif alımı karın ağrısı, kabızlık, ishal, şişkinlik ve gaz gibi sorunlara neden olabilir (9).
Bu, yüksek bir lif alımı yetersiz hidrasyon ile eşleştirildiğinde de ortaya çıkabilir. Çünkü su, liflerin sindirim sisteminden geçmesine yardımcı olmak için gereklidir.
Ayrıca, ülseratif kolit veya Crohn hastalığı gibi enflamatuar bağırsak hastalıkları olanların, lif alımlarını izlemeleri ve hastalıklarının alevlenmeleri sırasında chia tohumlarını sınırlamaları gerekebilir.
Bu kronik hastalıklar karın ağrısı, kanama, ishal ve kilo kaybı gibi semptomlara yol açabilen iltihaplanma ve gastrointestinal sistemin daralmasına neden olur (10, 11)
Çalışmalar, yüksek lif alımının uzun vadede inflamatuar bağırsak hastalıklarına karşı korunmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir. Bununla birlikte, alevlenmeler yaşayanlar semptomları azaltmak için lif alımlarını kısa sürelerle sınırlamalıdır (12).
Bununla birlikte, çoğu insan için, yüksek lif alımından kaynaklanan negatif belirtiler, lif alımını yavaşça artırarak ve vücuttan geçmesine yardımcı olmak için bol su içerek önlenebilir.
Özet: Yüksek lif alımı, karın ağrısı, gaz ve şişkinlik gibi negatif sindirim semptomlarıyla ilişkili olabilir. İnflamatuar bağırsak hastalıkları olanların alevlenmeler sırasında lif alımını sınırlamaları gerekebilir.
Lif hakkında detaylı bilgi sahibi olmak için Lif Nedir, Ne İşe Yarar? Lifli Gıdalar Faydaları Nelerdir? konu başlıklı blog yazımızı inceleyebilirsiniz.
Chia Tohumu Tüketmek Boğulma Riskine Yol Açar
Çoğu insan için güvenli olmalarına rağmen, chia tohumları boğulma riskinde artışa neden olabilir. Bu nedenle, özellikle yutma güçlüğü yaşıyorsanız, bunları dikkatli bir şekilde tükettiğinizden emin olun.
Bu artan risk, kuru chia tohumları suya maruz kaldıklarında şiştikleri ve ağırlıklarının yaklaşık 10-12 katı kadar sıvı emdikleri içindir (13).
Bu jelleşme özellikleri, pişirme söz konusu olduğunda yararlı olabilir. Ancak chia tohumları kolayca şişip boğazda sıkışabileceğinden, güvensiz olma potansiyeline sahiptir.
Bir vaka çalışması, bir çorba kaşığı kuru tohum yediğinde ve ardından bir bardak su içtiğinde chia tohumlarıyla tehlikeli bir olay yaşayan 39 yaşındaki bir adamı ele aldı.
Tohumlar yemek borusunda genişledi ve bir tıkanıklığa neden oldu. Sonuç olarak acil servise gitmek zorunda kaldı (14).
Chia tohumlarını yemeden önce daima en az 5-10 dakika suda beklettiğinizden emin olun. Yutma güçlüğü çekenlerin, yemek yerken ekstra dikkat göstermeleri gerekebilir.
Özet: Chia tohumları ağırlıklarının 10-12 katı sıvı emebilir. Onları yemeden önce ıslatılmazlarsa, boğulma riskinizi artırarak genişleyebilir ve tıkanmaya neden olabilirler.
Bazı Çalışmalar ALA Alımının Prostat Kanseri ile İlişkili Olabileceğini Bulmuştur
Chia tohumları, esas olarak bitkisel gıdalarda bulunan bir tür omega-3 yağ asidi olan iyi miktarda alfa-linolenik asit (ALA) içerir (2).
Omega-3 yağ asitleri diyetin önemli bir parçasıdır. Bilişsel işlev ve kalp sağlığı da dahil olmak üzere sağlığın birçok yönünü desteklediği gösterilmiştir (15).
ALA yağ asitleri, balık yemeyenler için özellikle önemlidir. Çünkü az miktarda dokosaheksaenoik asit (DHA) ve eikosapentaenoik aside (EPA) dönüştürülebilirler (16).
Bunlar omega-3 yağ asitlerinin iki aktif formudur ve deniz ürünlerinde bulunabilirler.
Omega-3 yağ asitleri genellikle sağlık için faydalı olarak kabul edilmelerine rağmen, bazı çalışmalar ALA alımı ile prostat kanseri arasında bir ilişki bulmuştur.
Aslında, 288.268 erkeği içeren büyük bir gözlemsel çalışma, ALA alımının artmış prostat kanseri riski ile ilişkili olduğunu göstermiştir (17).
Bir başka gözlemsel çalışma, omega-3 yağ asitlerinin en yüksek kan konsantrasyonlarına sahip olanların, daha düşük kan konsantrasyonlarına sahip olanlara kıyasla daha yüksek prostat kanseri riskine sahip olduğunu göstermiştir (18).
Ancak, bu konuda yapılan çalışmalar çelişkilidir. Diğer araştırmalar da ALA yağ asitlerinin prostat kanserine karşı koruyabildiğini bulmuştur.
Beş çalışmanın bir incelemesi, günde en az 1,5 gram ALA tüketen kişilerin, günde 1,5 gramdan az tüketenlere kıyasla, prostat kanseri riskinin azaldığını buldu (19).
Benzer şekilde, 840,242 kişide yapılan başka bir büyük çalışma, daha yüksek bir ALA alımının daha düşük prostat kanseri riski ile ilişkili olduğunu gösterdi (20).
Bu çalışmaların sadece ALA alımı ile prostat kanseri arasındaki ilişkiye baktığını hatırlamak önemlidir. Rol oynayabilecek diğer faktörleri dikkate almadılar.
ALA alımı ve prostat kanseri arasındaki olası ilişkiyi incelemek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Özet: Bazı çalışmalar, artmış ALA alımının artmış prostat kanseri riski ile ilişkili olabileceğini, diğerleri ise ALA'nın koruyucu olabileceğini bulmuştur. Daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Bazı İnsanların Chia Tohumlarına Alerjisi Olabilir
Bazı insanlar, chia tohumlarını yedikten sonra alerjik reaksiyon yaşayabilir, bu nadir değildir.
Gıda alerjisi semptomları arasında kusma, ishal ve dudaklarda veya dilde kaşıntı olabilir.
Şiddetli vakalarda, gıda alerjileri, boğazda, göğüste nefes darlığı ve gerginliğe neden olan hayatı tehdit eden bir durum olan anafilaksiye bile yol açabilir (21).
Chia tohumu alerjileri belgelenmiştir.
Bir olayda, 54 yaşındaki bir adam kolesterolünü düşürmek için chia tohumu tüketmeye başladı. Ancak, sadece birkaç gün sonra baş dönmesi, nefes darlığı, kurdeşen ve şişlik yaşamaya başladı (22).
Chia tohumlarını ilk kez denerseniz ve herhangi bir gıda alerjisi semptomu yaşarsanız, derhal kullanmayı bırakın ve doktorunuza danışın.
Özet: Bazı insanların chia tohumlarına alerjileri vardır ve onları yedikten sonra gastrointestinal sıkıntı, kaşıntı, kurdeşen ve şişlik gibi semptomlar yaşayabilirler.
Chia tohumu gibi ölçülü olarak tüketildiğinde sağlıklı olan sayısız gıda bulunmaktadır. Bu sağlıklı gıdaları birbirleriyle uyum içerisinde nasıl tüketmeniz gerektiği konusunda destek alabilirsiniz. Sağlıklı ve dengeli beslenmeye adım atmak için diyetisyenlerimiz tarafından sizin için hazırlanmış diyet imkanlarından faydalanabilirsiniz. Şimdi zayıflamaya başlamak için uygun ücreti ile diyetisyenlerimiz tarafından sizin için hazırlanmış diyet listesi satın alın. (Erteleme! Şimdi Zayıflamaya Başla!)
Çok Fazla Chia Tohumu Tüketmek Bazı İlaçlarla Etkileşime Neden Olabilir
Chia tohumları çoğu insan için güvenli olsa da kan şekeri veya tansiyon ilaçları alıyorsanız alımınızı hafifletmek isteyebilirsiniz.
Çünkü çok fazla chia tohumu tüketmek, bu ilaçların bazılarının etkileriyle potansiyel olarak etkileşime girebilir.
Diyabet İlaçları
Bazı çalışmalar chia tohumlarının kan şekeri seviyelerini önemli ölçüde düşürebildiğini göstermiştir (23).
Kan Şekerini Düşürmek İçin Ne Yapmalı? Şekeri Ne Düşürür? Doğal Çözümler konu başlıklı blog yazımızı inceleyerek chia tohumları dışında kan şekeri seviyelerini önemli ölçüde düşürebildiği gösterilen doğal yöntemleri öğrenebilirsiniz.
Muhtemelen kandaki şekerin emilimini yavaşlatan ve kan şekeri seviyelerini düşürebilen chia tohumlarındaki yüksek miktarda lif nedeniyle gerçekleşmektedir (24).
Çoğu durumda, orta miktarda chia tohumu tüketmek, diyabetli kişilerin kan şekeri seviyelerini kontrol altında tutmasına yardımcı olabilir.
Bununla birlikte, insülin dozajları kişiselleştirilir, kan şekerindeki düşüşleri ve ani artışları önlemek için dikkatlice ayarlanır (25).
Aşırı miktarda chia tohumu tüketmek, kan şekeri seviyelerinin düşmesine neden olabilir ve diyabet ilacınızın dozajında ayarlamalar gerektirebilir.
Tansiyon İlaçları
Kan şekerini düşürmenin yanı sıra, chia tohumları kan basıncını düşürmede etkilidir.
Bir çalışmada, 12 hafta boyunca chia tohumu yemek, kan şekeri ve iltihap belirteçleri ile birlikte kan basıncını düşürdü (26).
Bunun nedeni, chia tohumlarının kan inceltici olarak çalıştığı ve kan basıncını düşürebildiği omega-3 yağ asitleri bakımından yüksek olmasıdır.
Yüksek tansiyonu olan 90 kişide yapılan bir çalışmada, sekiz hafta boyunca omega-3 yağ asidi takviyeleri almanın sistolik kan basıncını ortalama 22.2 mm Hg ve diyastolik kan basıncını ortalama 11.95 mm Hg azalttığı bulundu.
Bununla birlikte, bu çalışmadaki kişiler de diyalizdeydi, bu nedenle bu sonuçlar genel popülasyon için geçerli olmayabilir (27).
Yüksek tansiyonu olanlar, chia tohumlarının kan basıncını düşürme yeteneğini arzu edilebilir bulabilirler. Bununla birlikte, chia tohumları, hipotansiyona veya düşük tansiyona neden olabilecek tansiyon ilaçlarının aktivitesini artırabilir.
Özet: Chia tohumları kan şekerini ve kan basıncını düşürebilir. Yüksek tansiyon veya diyabet ilaçları kullanan kişiler, etkileşimleri önlemek için porsiyon boyutlarını hafifletmelidir.
Uzun Lafın Kısası
Chia tohumları son derece besleyicidir, sağlık yararlarının uzun bir listesine sahiptir ve çoğu kişi için sağlıklı bir diyet ilavesi olabilir.
Bununla birlikte, çok fazla tüketmek yan etkilere neden olabileceğinden aşırıya kaçmamak önemlidir.
Bunu önlemek için, günde 28 gram ile başlayın ve alımınızı yavaşça artırmadan önce toleransınızı değerlendirin.
Ayrıca, yemeden önce chia tohumlarını 5-10 dakika suda bekletin.
Onları ölçülü bir şekilde yerseniz, chia tohumları sağlıklı ve dengeli bir diyete mükemmel bir katkı olabilir.
Bununla birlikte, chia tohumlarını yedikten sonra olumsuz belirtiler yaşarsanız, yemeyi bırakın ve bir sağlık uzmanına danışın.
Whatsapp üzerinden sizinle ilgilenen diyetisyeniniz ile iletişim sağlayarak rehber eksikliği yaşamayacağınız sağlıklı kilo verdiren diyet listelerine ulaşmak artık çok kolay. Günün diğer öğünleriyle uyum içerisinde olan, kilo vermek için diyetisyenlerimiz tarafından size özel hazırlanmış diyet listesindeki lezzetli menülere ulaşmak bir tık uzağınızda (Zayıflamak Bir Tık Uzağında!)
