Lökoplaki Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Daha sık olmamakla birlikte, ağızdaki beyaz lekeler endişelenmek için çok az neden sağlamalıdır.

Lökoplaki, ağızda dil ve mukozada beyaz lekelerin veya plakların gelişmesine neden olan bir durumdur.

Ağız tahriş edici maddeler ve sigara içmek gibi tahriş edici faaliyetler genellikle lökoplakiye neden olur. Doktorlar genellikle bir muayene yaparak lökoplakiyi diğer benzer iyi huylu plaklardan ve ağızdaki lekelerden ayırt edebilir.

Doktorlar lökoplakiyi kanser öncesi bir lezyon olarak düşünür ve kanseri ekarte etmek için biyopsi önerebilir.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) lökoplakiyi “Klinik veya patolojik olarak başka herhangi bir hastalık olarak karakterize edilemeyen, ağırlıklı olarak beyaz bir yama veya plak” olarak tanımlar.

Farklı kuruluşlar lökoplakiyi tanımlayabilen testler ve terimler için çeşitli isimler kullanır.

Bu yazıda, belirtileri, ne zaman doktora görüneceğini ve durumun risk faktörlerini açıklıyoruz. Ayrıca sağlık profesyonellerinin lökoplakiyi nasıl teşhis edip tedavi ettiğini de ele alıyoruz.

lökoplakı nedir? Öğrenmek için tıklayın.

Lökoplaki Belirtileri

Lökoplaki, ağzın mukozalarında beyaz plaklara ve lekelere neden olur. Bazen bu yaralar, kırmızımsı renk değişikliği benekleri içerebilir.

Lökoplaki ile görülen yamalar ve plaklar genellikle ağrısızdır. Bununla birlikte, kanser de dahil olmak üzere altta yatan bir hastalığı olan insanlar biraz ağrı yaşayabilir.

Lökoplaki tipik olarak aşağıdaki yerlerde gelişir:

 

• Yanakların iç astarı
• Dilin altında
• Dil

 

Bazı durumlarda, lökoplaki yamaları ayrıca vücudun diğer bölgelerini, çoğunlukla cinsel organları etkiler.

Ne Zaman Doktora Görünmeli

Ağızdaki beyaz lekelerin birçok örneği endişelenecek bir şey değildir. Bununla birlikte, oral beyaz plaklar geliştiren herkes tam bir değerlendirme için bir doktora görünmelidir. Bu plaklar bazen kanser gibi tıbbi tedavi gerektiren daha ciddi bir sağlık komplikasyonunun belirtisi olabilir.

Lökoplaki kanser olmasa da, uzmanlar genellikle lökoplaki prekanseröz olarak kabul eder. Bazen oral tümörler kalıcı, ağrılı veya şiddetli lökoplaki yamaları veya plakları içinde gelişir.

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, küresel olarak her yıl yaklaşık 657.000 kişiye oral kanser teşhisi konuyor.

İnsanlar aşağıdaki belirtileri fark ederse oral kanseri kontrol etmek için bir doktora görünmelidir:

 

• Yükseltilmiş, kırmızı bölgelerle benekli beyaz yamalar
• Koyu veya kırmızı lekeli beyaz topaklar
• Düzensiz bir doku ile yamalar
• Çenede yerken, yuturken veya hareket ettirirken ağrı veya zorluklar
• İyileşmeden 2 haftadan uzun süren yaralar
• Ağız çevresindeki dokularda değişiklikler
• Kulak ağrısı

 

Sigaranın dişlere etkisi nedir?

Nedenleri ve Risk Faktörleri

Lökoplakinin ana nedenlerinden biri tütün kullanmaktır.

Lökoplaki gelişiminin nedenleri üzerine araştırmalar devam etmektedir.

Lökoplaki olan çoğu insan için, tütünün neden olduğu gibi kronik tahriş önemli bir rol oynamaktadır. Oral dokulara devam eden hasarın cildin genişlemesine ve kalınlaşmasına neden olduğu görülmektedir. Kalınlaşma hiperkeratozu (veya cildin dış tabakasının kalınlaşmasını) ve ayrıca ciltte bulunan atipik cilt hücrelerini temsil edebilir.

Ağızda oluşan zararsız beyaz lekelerin başka nedenleri vardır. Bunlar, dişlerin ağızdaki cilde karşı sürtünmesi veya baskısı nedeniyle gelişen oral mukozanın linea albasını içerir.

Ağızdaki iyi huylu beyaz plakların bir başka nedeni beyaz sünger nevüsdür. Bu genellikle genç yaşlardan itibaren görülür.

Lökoplaki için tek veya kesin bir neden yoktur. Her türlü tütün kullanımı, durumun gelişiminde en yaygın etki faktörüdür. Sigara içen insanların lökoplaki geliştirme olasılığı altı kat daha fazladır.

Genel olarak, ağız dokularındaki herhangi bir hasar veya kronik tahriş, bir kişinin lökoplaki gelişme riskini artırabilir.

Lökoplaki gelişiminde ve ilerlemesinde rol oynayabilecek diğer faktörler şunlardır:

 

• Lökoplakinin ağız kanseri olma riskini artırabilecek insan papilloma virüsü (HPV)
• Zayıf ağız hijyeni
• Tekrarlanan yanak veya dil ısırma
• Aşırı alkol kullanımı
• Tembul yaprak ve areca fındık gibi belirli fındık ve yaprakları çiğnemek

 

Başka bir lökoplaki türü olan kıllı lökoplaki, zayıf bağışıklık sistemi olan kişiler arasında yaygındır. Olan kişiler HIV ve Epstein-Barr virüsü (EBV) tüylü lökoplaki gelişebilir.

Durum, bulanık bir görünüme sahip lökoplaki yamalarına neden olur. Tüylü lökoplaki lezyonları ağrısızdır ve ağız kanseri riskini arttırmaz.

Lökoplaki Belirtileri ve Tedavi

Bir doktor genellikle diğer tüm potansiyel nedenleri dışlayarak lökoplaki tanısı koyacaktır. Bu genellikle fiziksel bir muayene ve bir kişinin tıbbi geçmişinin gözden geçirilmesini içerir.

Doktor lökoplakiden şüphelenirse, kanseri ekarte etmek için biyopsi istemeleri muhtemeldir.

Bir doktor aşağıdaki biyopsi türlerini isteyebilir:

 

• Ağız fırçası biyopsisi: Doktor, ağız yamalarından hücreleri toplamak için küçük, dönen bir fırça kullanır. Daha sonra hücreleri inceleme için göndereceklerdir.
• Eksizyonel biyopsi: Bir cerrah muayene için lökoplaki yamalarını çıkarır. Kulak, burun ve boğaz (KBB) uzmanı genellikle bu noktada tedaviye dahil olur.

 

Sonuçlarda kanser belirgin değilse, doktorlar tipik olarak bir kişinin tütün ürünlerini kullanmayı bırakmasını önerir. Doktorlar ayrıca iyi ağız hijyeni tavsiye eder.

Yamalar tedavi olmadan temizlenmezse, bir kişinin lökoplakiyi çıkarmak için bir operasyona ihtiyacı olabilir.

Doktorlar devam eden lökoplaki için sık takip randevuları önermektedir. Lökoplaki düzelirse, bir kişi yıllık kontroller gerektirebilir.

Yamalar HIV gibi durumlar nedeniyle geliştiğinde, doktor antiviral ilaçlar reçete edebilir.

Bir doktor prekanseröz veya kanserli hücreleri keşfederse, durumun kapsamını belirlemek için ek test önlemleri alacaktır. Tedavi, hangi tip hücrelerin mevcut olduğuna bağlı olacaktır.

Uzmanlar oral lökoplaki yaklaşık %5'inin oral kansere yol açabileceğini tahmin ediyor.

Önleme

İyi ağız hijyeni uygulamak ve ağız astarına zarar veren veya vurgulayan faaliyetleri durdurmak, lökoplakiyi yönetmenin ve önlemenin en kolay yoludur.

Lökoplaki ve komplikasyonlarını önlemenin önerilen yolları şunlardır:

 

• Her türlü tütün ürününden kaçınmak
• Kenevir, karanfil ve reçine gibi inhale veya tütsülenmiş ürünlerden kaçınmak
• Alkol tüketimini azaltmak veya durdurmak
• Bir doktorla rutin kendi kendine muayene ve kontroller
• Rutin diş muayenelerine katılmak ve diş hijyenini korumak
• Beyazlatıcılar ve durulamalar gibi aşındırıcı diş hijyeni ürünlerinden kaçınmak
• Boşlukların pürüzlü veya düzensiz olmadığından emin olmak için dişleri doğru şekilde yerleştirmek
• Takma dişler ve diş telleri gibi diş cihazlarının pürüzlü veya açıkta kalan kenarlar olmadan iyi oturmasını sağlamak
• Ağız yaralarını temiz tutmak
• İçmeden önce sıcak içeceklerin veya yiyeceklerin soğumasını beklemek
• Pürüzlü kenarları olan veya ağız tahrişine neden olan şekerlerden veya çiğneme ürünlerinden kaçınmak
• Besin dengesizliklerinden veya eksikliklerinden kaçınmak için sağlıklı, dengeli bir diyet uygulamak

 

Uzun Lafın Kısası

Daha sık olmamakla birlikte, ağızdaki beyaz lekeler endişelenmek için çok az neden sağlamalıdır.

Bununla birlikte, yamalar çözülmezse veya ağrılı ve kalıcı hale gelirse, lökoplaki olabilir. Bu durumu sadece bir doktor teşhis edebilir. Lökoplaki ağız kanseri riskini artırabilir.

Sigara ve HPV enfeksiyonu önemli risk faktörleri olmasına rağmen, doktorlar lökoplakiye neyin neden olduğunu bilmiyorlar. Bağışıklığı azalmış insanlar da lökoplaki geliştirebilir.

Sigara içmekten kaçınmak veya sigarayı bırakmak ve iyi ağız hijyenini korumak, durum riskini azaltmak için etkili yöntemlerdir.