Şeytantersi Nedir, Şeytantersi Otu Faydaları Nelerdir?
Şeytantersi, potansiyel sağlık yararları ve eşsiz lezzeti için yüzyıllardır kullanılan kurutulmuş bir bitki özüdür.Şeytantersi bitkisi (Ferula asafoetida), Ferula bitkilerinin köklerinden elde edilen kurutulmuş özsudur (1 ).
Şeytantersi nasıl kullanılır? Afganistan ve Irak'a özgü olsa da, şeytantersi, kurutulup, bir baharat haline getirildiği Hint mutfağında yaygın olarak kullanılmaktadır ( 1 ).
Gıda lezzetine ek olarak, şeytantersi algılanan sağlık yararları için dünya çapında yüzyıllardır kullanılmaktadır (1 , 2 , 3 ).
Bu makalede şeytantersi neye iyi gelir, şeytantersi nasıl kullanılır, şeytantersi otu faydaları nelerdir sorularına cevap niteliğinde şeytantersinin yararları, olumsuz yönleri ve kullanımları incelenmektedir.
Şeytantersi Nedir?
Teknik olarak bir sakız reçinesi, Ferula bitkilerinin büyük, havuç şekilli köklerinden ekstrakte edilen sert bir maddedir (1 , 4 ).
Ekstrakte edildiğinde, yaygın olarak kurutulur, kaba, sarı bir toz haline getirilir. Şeytantersi tozu mutfak veya tıbbi amaçlar için kullanılır.
Bir baharat olarak, şeytantersi, yüksek konsantrasyonda sülfür bileşikleri nedeniyle güçlü, keskin kokusu ile bilinir. Aslında, hoş olmayan kokusu nedeniyle, bu baharat bazen kokuşmuş sakız olarak adlandırılır (4 ).
Bununla birlikte, pişirildiğinde, tadı ve kokusu çok daha lezzetli olur ve genellikle pırasa, sarımsak ve hatta ete benzer olarak tanımlanır (1 , 4 ).
Yemeklere farklı bir lezzet katmanın yanı sıra, şeytantersi yüzyıllardır geleneksel tıpta kullanılmaktadır.
Örneğin, Ayurveda tıbbında, sindirime ve gaza yardımcı olmanın yanı sıra bronşit ve böbrek taşlarını tedavi etmek için kullanılır. Orta Çağ boyunca, kurutulmuş sakız (şeytantersi zamkı) bazen enfeksiyonu ve hastalığı önlemeye yardımcı olmak için boynuna takılmıştır (4 ).
Yine de binlerce yıldır kullanılmasına rağmen, şeytantersinin geleneksel kullanımlarının çoğu modern bilim tarafından kanıtlanmamıştır.
Özet: Şeytantersi, Ferula bitkilerinden ekstrakte edilen kükürtlü kokulu sakız reçinesidir. Geleneksel olarak bir toz haline getirilir ve önerilen tıbbi özellikleri için veya yiyeceklere lezzet katmak için bir baharat olarak kullanılır.
Şeytantersi Neye İyi Gelir? Şeytantersi Otu Faydaları Nelerdir?
Araştırma sınırlı olsa da, şeytantersi bazı sağlık yararları sunabilir.
İyi Antioksidan Kaynağı
Şeytantersinin iyi bir antioksidan kaynağı olduğu bulunmuştur (1 , 5 , 6 ).
Bu bitki bileşikleri, hücrelerinizi serbest radikaller olarak adlandırılan kararsız moleküllerin neden olduğu potansiyel hasarlara karşı korumaya yardımcı olur. Sonuç olarak, antioksidanlar ayrıca kronik inflamasyon, kalp hastalığı, kanser ve tip 2 diyabetten korunmaya yardımcı olabilir (7 , 8 ).
Özellikle, şeytantersi otunun güçlü antioksidan etkileri ile bilinen tanenler ve flavonoidler gibi yüksek miktarlarda fenolik bileşikler içerdiği gösterilmiştir ( 6 ,9 ).
Test tüpü ve hayvan çalışmaları şeytantersinin anti-enflamatuar ve antioksidan aktivite sergilediğini bulurken, insanlarda potansiyel antioksidan etkileri hakkında daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir (5 , 10 ).
Ayrıca, yemek pişirirken şeytantersi, küçük miktarlarda kullanıldığından, baharatın mutfak kullanımının yine de sağlığa bu potansiyel faydaları sağlayıp sağlamayacağı belirsizdir.
Sindirime İyi Gelebilir
Şeytantersi bitkisinin en yaygın kullanımlarından biri hazımsızlığa yardımcı olmaktır (1 ).
Orta ila şiddetli hazımsızlığı olan 43 yetişkinde 30 günlük bir çalışmada, günde iki kez şeytantersi içeren 250 mg kapsül alanlarda, plasebo grubuna kıyasla şişkinlik, sindirim ve genel yaşam kalitesinde önemli iyileşmeler bildirilmiştir (11 ).
Bu çalışma eki üreten şirket tarafından finanse edildi, bu yüzden sonuçları etkilemiş olabilir.
Şeytantersinin ayrıca sindirim enzimlerinin aktivitesini artırarak sindirimi hızlandırmaya yardımcı olduğu gösterilmiştir. Özellikle, yağın sindirimi için gerekli olan safranın karaciğerden salınmasını artırabilir (1 , 12 ).
Baharat, yemekten sonra gazı önlemek veya azaltmak için sıklıkla kullanılırken, şu anda bu etkiyi destekleyecek araştırma eksikliği vardır.
IBS Semptomlarını Azaltmaya Yardımcı Olabilir
İrritabl bağırsak sendromu (IBS), karın ağrısı veya rahatsızlığı, şişkinlik, gaz ve kabızlık, ishal veya her ikisi ile karakterize kronik bir gastrointestinal (GI) durumdur (13 ).
Sindirim üzerindeki potansiyel etkileri nedeniyle, şeytantersinin IBS ile ilişkili semptomları azaltmaya yardımcı olduğu düşünülmektedir.
IBS'li yetişkinlerde yapılan iki küçük çalışma, şeytantersi takviyeleri aldıktan 2 hafta sonra bildirilen IBS semptomlarında önemli bir iyileşme bulmuştur. Yine başka bir çalışmada takviyelerin IBS semptomları üzerinde hiçbir etkisi bulunmadı (14 ).
Genel olarak, şeytantersinin IBS semptomlarını yönetmek için etkili olup olmayacağı üzerine yapılan araştırma oldukça sınırlıdır.
Bununla birlikte, şeytantersinin IBS'li bireyler için yararlı olabileceğinin daha az doğrudan bir yolu, pişirmede soğan ve sarımsak yerine kullanmaktır.
Soğan ve sarımsak, yüksek miktarda fruktan içerir - IBS'li bazı kişilerde GI sıkıntısına neden olabilecek sindirilemez, fermente karbonhidratlardır (15 , 16 , 17 ).
Şeytantersi soğan ve sarımsak gibi bir lezzet sağladığı için, bu yüksek fruktan gıdaların tüketiminden kaçınmak veya sınırlamak isteyenler için iyi bir seçenek olabilir.
Şeytantersi Otunun Diğer Olası Faydalar
Şeytantersi üzerindeki çalışmalar oldukça sınırlı olmakla birlikte, erken araştırmalar, aşağıdakiler de dahil olmak üzere ek faydaları olabileceğini göstermektedir:
- Antibakteriyel, antifungal ve antimikrobiyal etkiler: Test tüpü çalışmaları şeytantersinin çeşitli Streptococcus bakteri suşları gibi potansiyel patojenlere karşı korunmaya yardımcı olabileceğini bulmuştur ( 1 , 18 , 19 ).
- Kan basıncını düşürmeye yardımcı olur: Şeytantersi, kan damarlarını gevşeterek kan basıncını düşürmeye yardımcı olabilir. Bununla birlikte, araştırma çok sınırlıdır ve sadece hayvanlarda çalışılmıştır (1 , 20 ).
- Antikanser etkileri: Hayvan ve test tüpü çalışmaları, şeytantersinin meme ve karaciğer kanseri de dahil olmak üzere belirli kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını durdurma potansiyeline sahip olduğunu göstermiştir ( 1 , 21 , 22 ).
- Beyin sağlığını korur: Çeşitli hayvan çalışmaları, şeytantersinin hafıza kaybına ve beyindeki sinir hasarına karşı korunmaya yardımcı olabileceğini bulmuştur (23 , 24 ).
- Astım semptomlarını hafifletmeye yardımcı olur: Fare çalışmaları şeytantersinin astım tedavisinde önemli olan solunum düz kasları üzerinde rahatlatıcı bir etkiye sahip olduğunu göstermiştir. Umut verici olsa da, bu etki insanlarda kanıtlanmamıştır (25 , 26 , 27 ).
- Kan şekeri seviyelerinin düşürülmesine yardımcı olur: Farelerde yapılan bir çalışmada, açlık kan şekeri seviyelerini düşürmek için 50 mg / kg şeytantersi özütü verilmesi gerektiği bulundu. Bununla birlikte, bu etki insanlarda incelenmemiştir (1 , 4 ).
Genel olarak, hayvan ve test tüpü çalışmaları bu keskin baharatın birçok potansiyel faydasını önermekle birlikte, şu anda insanlarda bu iddiaları destekleyecek kanıt yoktur.
Bu çalışmaların, yemek pişirirken tipik olarak kullanılan miktarlardan ziyade konsantre bir şeytantersi formu kullandığını da belirtmek gerekir. Sonuç olarak, baharatın mutfak kullanımı minimal etkilere sahip olabilir.
Özet: Şeytantersi antioksidan bakımından zengindir ve özellikle sindirim sağlığı için birçok sağlık yararı sağlayabilir. Bununla birlikte, araştırma şu anda sınırlı olduğundan, bu etkileri doğrulamak için insanlarda çalışmalara ihtiyaç vardır.
Şeytantersi Otunun Potansiyel Yan Etkileri
Şeytantersinin insanlarda güvenliği ile ilgili araştırmalar sınırlı olmakla birlikte, tipik olarak yemek pişirmede kullanılan şeytantersi miktarlarının çoğu birey için genellikle güvenli olduğu düşünülmektedir.
İnsanlarda yapılan bir çalışma 30 gün boyunca günde iki kez 250 mg verildi, katılımcılar tarafından iyi tolere edildi (11 ).
Bununla birlikte, hayvan çalışmaları büyük dozlarda şeytantersinin ağız kabarcıkları, gaz, ishal, anksiyete ve baş ağrısına neden olabileceğini düşündürmektedir. Ayrıca, farelerde yapılan bir çalışma, vücut ağırlığının kg'ı başına 1000 mg'dan daha yüksek dozların olası toksisiteyi gerçekleştireceğini önermektedir (1 , 28 ).
Ek olarak, araştırma eksikliği nedeniyle, şeytantersi hamile veya emziren kadınlar veya küçük çocuklar için önerilmez (1 ).
Kan basıncını düşürebileceği veya kanı inceltebileceği için, tansiyon ilaçları veya kan inceltici ilaçlar kullanan kişiler şeytantersi takviyelerinden kaçınmalıdır (29 ).
Baharat olarak kullanıldığında, şeytantersi genellikle buğday veya pirinç unu ile karıştırılır. Sonuç olarak, şeytantersi ürünleri glütensiz olmayabilir. Bu, yemeklerinde şeytantersi tozu kullanan bir restoranda yemek yerken özel bir endişe olabilir.
Herhangi bir sorunuz veya endişeniz varsa, şeytantersi denemeden önce sağlık uzmanınıza danışmanız önemlidir.
Özet: Yemek pişirmek için küçük miktarlarda kullanıldığında, şeytantersi çoğu birey için muhtemelen güvenlidir. Bununla birlikte, araştırma eksikliğinden dolayı, hamile veya emziren kadınlar veya büyük dozlarda tüketenler için güvenli olmayabilir.
Şeytantersi Nasıl Kullanılır?
Şeytantersi binlerce yıldır yemeklere lezzet vermek için kullanılıyor. Aslında, eski Romalılar baharat olarak kullanılmak üzere çam fıstığı ile birlikte kavanozlarda saklarlardı (4 ).
Bugün, genellikle öğütülmüş Şeytantersi tozu, online olarak ve bazı Hint marketlerinde bulunabilir.
Glutensiz bir diyet uygularsanız, buğday yerine pirinç unu ile karıştırılmış olanı aradığınızdan emin olun.
Mutfak kullanımı için, kükürtlü lezzetini ve kokusunu azaltmaya yardımcı olmak amacıyla bir yağ kaynağına dahil edilmesi önerilir.
Hint mutfağında, mercimek veya sebze bazlı yemeklere tuzlu, umami bir lezzet sağlamak için zerdeçal veya kimyon gibi diğer baharatlarla eşleştirilir. Fransa'da bazen bifteklere bir miktar lezzet katmak için kullanılır (4 ).
Ek olarak, şeytantersi kapsül formunda mevcuttur. Bir çalışma günde iki kez 250 mg'ın hazımsızlığı azaltmaya yardımcı olduğunu bulurken, güvenli ve etkili bir dozun ne olduğu konusunda genel araştırma eksiktir (11 ).
Özet: Şeytantersi tozu pişmiş yemeklere tuzlu, umami kalitesi ekleyebilir. Şeytantersi ayrıca kapsül şeklinde bir takviye olarak satılırken, şu anda güvenli ve etkili bir dozun ne olduğuna dair yeterli kanıt yoktur.
Uzun Lafın Kısası
Şeytantersi, potansiyel sağlık yararları ve eşsiz lezzeti için yüzyıllardır kullanılan kurutulmuş bir bitki özüdür.
İyi bir antioksidan kaynağı olduğu gösterilmiştir. Sınırlı araştırmalar, özellikle sindirim sağlığı için birçok fayda önermekle birlikte, özellikle insanlarda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Yine de, bir toz haline getirildiğinde, baharat dolabınıza iyi bir katkı olabilir. Sadece küçük bir tutam, çorbalar ve güveç gibi yemeklere tuzlu, umami kalitesi ekleyebilir.
Kilo vermek ve sağlıklı bir bedene kavuşmak için diyetinize eklediğiniz tek bir gıdadan mucize beklemek ya da tek bir gıdayı şeytanlaştırmak yerine kendinize sağlıklı beslenme programı oluşturmakla başlayabilirsiniz. Sağlıklı ve dengeli beslenmeye adım atmak için online diyetisyenler tarafından sizin için hazırlanmış online diyet imkanlarından faydalanabilirsiniz. Şimdi zayıflamaya başlamak için online diyetisyenler tarafından sizin için hazırlanmış uygun online diyet ücreti ile online diyet satın alabilirsiniz. (Tıkla ve Zayıflamaya Başla!)
