Divertikülit Nedir? Divertikülit Tedavisi ve Tedavide Beslenmenin Yeri

Divertikülit hastalığı Batı dünyasında yaygın sayılabilir. Çoğu durumda, kısa süreli divertikülit beslenme değişiklikleri ve ilaçlarla tedavi edilebilir.

Divertikülit Nedir?

20. yüzyıldan önce nadir olmasına rağmen, divertiküler hastalık şu anda Batı dünyasındaki en yaygın sağlık sorunlarından biridir. Sindirim sisteminizi etkileyebilecek bir hastalık grubudur.

Divertiküler hastalığın en ciddi tipi divertikülittir. Rahatsız edici belirtilere ve bazı durumlarda ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Tedavi edilmezse, bu komplikasyonlar uzun süreli sağlık sorunlarına yol açar.

Divertikülit hastalığı nedenleri, belirtileri, tedavisi  ve  beslenmenizin onu nasıl etkileyebileceği de dahil olmak üzere daha fazla bilgi edinmek için okumaya devam edin.

Divertikülit Belirtileri Nedir?

Divertikülit hastalığı, hafif ila şiddetli belirtilere neden olabilir. Bu belirtiler aniden ortaya çıkabilir veya birkaç gün içinde yavaş yavaş gelişebilir.

Divertiküler hastalığın potansiyel belirtileri şunları içerir:

• karında ağrı
• şişkinlik
• ishal
• kabızlık

Divertikülit hastalığı gelişirse belirtiler olarak:

• karnınızda sürekli veya şiddetli ağrı
• mide bulantısı ve kusma
• ateş ve titreme
• dışkıda kan
• rektumdan kanama yaşayabilirsiniz.

Karın ağrısı divertikülitin en yaygın belirtisidir. Muhtemelen karnınızın sol alt tarafında görülür. Ancak karnınızın sağ tarafında da gelişebilir.

Dışkınızda kan veya kusma gibi yukarıdaki semptomlardan herhangi birini geliştirirseniz, divertikülitten veya başka bir durumdan kaynaklanan ciddi bir komplikasyonun işareti olabilir. Derhal doktorunuzu arayın.

Divertikülit Neden Olur?

Divertiküler hastalık, sindirim sisteminiz boyunca, tipik olarak kolonunuzda (kalın bağırsak) torbalar oluştuğunda gelişir. Bu keseler divertikül olarak bilinir. Bağırsak duvarınızdaki zayıf noktalar dışa doğru balonlaştığında oluşurlar.

Divertikülit, divertikül iltihaplandığında ve enfekte olduğunda ortaya çıkar. Dışkı veya kısmen sindirilmiş yiyecekler divertikülün açılmasını engellediğinde ortaya çıkabilir.

Divertiküler hastalığın bilinen tek bir nedeni yoktur. Uzmanlar, birden fazla genetik ve çevresel faktörün gelişimine katkıda bulunacağına inanıyorlar.

Divertikülit Teşhisi

Divertiküliti teşhis etmek için doktorunuz muhtemelen belirtileriniz, sağlık geçmişiniz ve aldığınız ilaçları soracaktır. Muhtemelen karnınızı hassasiyet açısından kontrol etmek için fiziksel bir muayene yapacaklar veya daha fazla bilgiye ihtiyaç duyuyorlarsa, rektal kanama, ağrı, kitleler veya diğer problemleri kontrol etmek için dijital rektal muayene yapacaklardır.

Diğer bazı durumlar divertikülite benzer belirtilere neden olabilir. Diğer koşulları ekarte etmek ve divertikülit belirtilerini kontrol etmek için doktorunuz bir veya daha fazla test isteyebilir.

Testler şunları içerebilir:

• Gastrointestinal (GI) sisteminizin resimlerini oluşturmak için abdominal ultrason, abdominal MRI taraması, abdominal BT taraması veya abdominal röntgen
• GI kanalınızın içini incelemek için kolonoskopi
• Clostridium difficile gibi enfeksiyonları kontrol etmek için dışkı testi
• Enfeksiyonları kontrol etmek için idrar testi
• İltihaplanma, anemi veya böbrek veya karaciğer problemlerini kontrol etmek için kan testleri
• Kadınlarda jinekolojik problemleri olma ihtimalini göz ardı etmemek için pelvik muayene
• Kadınlarda hamile olma ihtimalini göz ardı etmemek için hamilelik testi
• Divertikülitiniz varsa, bu muayeneler ve testler doktorunuzun tanısına yardımcı olabilir.

Yüzde 75'ten fazla divertikülit vakaları komplikasyonsuzdur, komplikasyon gelişmesi yaklaşık yüzde 25 oranındadır.

Bu komplikasyonlar şunları içerebilir:

• apse, irin dolu enfekte bir torba
• flegmon, apse yerine daha az sınırlı enfekte bir bölge
• fistül, iki organ arasında veya bir organ ile cilt arasında gelişebilen anormal bir bağlantı
• bağırsak perforasyonu, bağırsak duvarında kolonunuzun içeriğinin karın boşluğunuza sızmasına izin veren, iltihap ve enfeksiyona neden olan bir yırtık veya delik
• bağırsak tıkanıklığı, bağırsağınızda dışkının geçmesini engelleyebilen bir tıkanıklık

Divertikülit Tedavisi

Doktorunuzun divertikülit tedavisi için reçete ettiği tedavi, durumunuzun ne kadar şiddetli olduğuna bağlı olacaktır.

Komplike olmayan divertikülit hastalığı tipik olarak evde tedavi edilebilir. Doktorunuz beslenmenizde değişiklik yapmanızı önerebilir. Bazı durumlarda, antibiyotikler de dahil olmak üzere ilaçlar reçete edebilirler.

Divertikülitten komplikasyonlar gelişirse, muhtemelen divertikülit tedavisi için bir hastaneye gitmeniz gerekecektir. İntravenöz (IV) bir çizgi yoluyla sıvı ve antibiyotik verilebilir. Komplikasyon tipine bağlı olarak, ameliyat veya başka bir prosedürden geçmeniz gerekebilir.

Diyet Değişiklikleri, Divertikülit ve Beslenme

Divertikülit tedavisinde sindirim sisteminize dinlenme ve iyileşme şansı vermek için, doktorunuz katı gıdalardan kaçınmayı ve birkaç gün boyunca sade sıvı bir diyet izlemeyi önerebilir. Sade çorba diyeti gibi. Sıvı diyeti hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak isterseniz blog yazımızı okumaya devam edebilirsiniz (Oku).

Semptomlarınız hafifse veya iyileşmeye başladıysa, durumunuz düzelene kadar düşük lifli yiyecekler tüketmeyi deneyebilirsiniz. Durumunuz iyileştikçe, doktorunuz muhtemelen atıştırmalıklarınıza ve yemeklerinize daha yüksek lifli yiyecekler eklemenizi söylemeye başlayacaktır. Yüksek lifli gıdalar hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak ve bu gıdaları divertikülit beslenme zamanlarınızda diyetinizden çıkarmak için yüksek lifli gıdalar blog yazımızı okumaya devam edebilirsiniz (Oku).

İlaç Tedavisi

Ağrı veya divertikülitten rahatsızlığı azaltmak için doktorunuz asetaminofen (Tylenol) gibi reçetesiz ağrı kesici ilaçlar önerebilir.

Enfeksiyonunuz olduğundan şüphelenirlerse, onu tedavi etmek için antibiyotik reçete ederler. Bunlar:

• metronidazol (Flagyl, Flagyl ER)
• amoksisilin
• moksifloksasin

İlk birkaç dozdan sonra belirtileriniz düzelse bile, reçete edilen antibiyotiklerin tamamını almanız önemlidir.

Diğer Prosedürler

Sadece divertikülit beslenme ve ilaçla tedavi edilemeyen karmaşık bir divertikülit vakası geliştirirseniz, doktorunuz aşağıdaki prosedürlerden birini önerebilir:

iğne drenajı: irin apsesini boşaltmak için karnınıza bir iğnenin sokulması işlemi

ameliyat: irin bir apsesini boşaltmak, bir fistülü onarmak veya kolonun enfekte olmuş segmentlerini çıkarma yöntemi

Divertikülit Cerrahisi

Diyet değişiklikleri, divertikülit beslenme ve ilaçlarla etkili bir şekilde yönetilemeyen çoklu divertikülit atakları yaşıyorsanız, doktorunuz ameliyat önerebilir. Divertikülitten kaynaklanan komplikasyonları tedavi etmek için cerrahi de kullanılabilir.

Divertiküliti tedavi etmek için kullanılan iki ana ameliyat türü vardır.

Anastomoz ile Bağırsak Rezeksiyonu

Anastomozlu bir bağırsak rezeksiyonu sırasında, cerrah kolonunuzun enfekte olmuş segmentlerini çıkarır ve sağlıklı segmentleri birbirine yeniden bağlar.

Kolostomi ile Bağırsak Rezeksiyonu

Bir de kolostomi barsak rezeksiyonu, cerrah da kolonun enfekte bölümlerini kaldırır ve stoma olarak bilinen karın, içinde bir açıklığa sağlıklı bölümün sonunu ekler.

Her iki prosedür de açık cerrahi veya laparoskopik cerrahi olarak yapılabilir. 

Rezeksiyon, bir organın ya da vücudun bir bölümünün veya tamamının çıkarılması anlamına gelen tıbbi bir terimdir.

Divertikülit ve Beslenme

Uzmanlar diyetin divertikülitte oynadığı rol hakkında henüz emin değiller. Divertikül hastaları ne yememeli? sorusunun cevabı divertikülit hastalığı olan herkesin kaçınması gereken belirli bir yiyecek yoktur şeklinde olacaktır. Ancak bazı yiyeceklerin durumunuzu daha iyi veya daha kötü hale getirdiğini görebilirsiniz.

Akut divertikülit atağı sırasında, doktorunuz size bir süre lif alımınızı azaltmanız gerektiğini önerebilir. Katı gıdalardan tamamen kaçınmanızı ve birkaç gün boyunca sade sıvı bir diyete bağlı kalmanızı tavsiye edebilirler. Örneğin çorba diyeti gibi. Bu, sindirim sisteminize dinlenme şansı verebilir.

Semptomlarınız düzeldikçe, doktorunuz sizi daha yüksek lifli yiyecekler yemeye başlatabilir. Bazı yüksek lifli diyet çalışmaları divertikülit hastalığı riskini azaltmıştır. Diğer çalışmalar diyetsel veya ek liflerin divertiküler hastalık için olası faydalarını incelemişlerdir. Ancak lifin oynaması gereken rolden hala emin değillerdir.

Divertikül hastaları ne yememeli sorusuna bir diğer cevap olarak doktorunuz ayrıca kırmızı et, yüksek yağlı süt ürünleri ve rafine tahıl ürünleri tüketiminizi sınırlandırmanızı söyleyebilir. Büyük bir kohort çalışması, bu gıdalar açısından zengin bir diyet uygulayan kişilerin, meyveler, sebzeler ve kepekli tahıllar açısından zengin bir diyet uygulayan insanlardan daha fazla divertikülit geliştirme olasılığının daha yüksek olduğunu buldu.

Beslenme, divertikülit ve genel sindirim sağlığınızı yönetmede rol oynayabilir. 

Divertikülit Hastalığı İçin Ev Çözümleri

Divertikülit hastalığı için ev çözümleri çoğunlukla diyet değişiklikleri yapmaktan oluşur. Ancak divertikülit belirtileri ve sindirim sağlığı için yardımcı olabilecek birkaç seçenek daha vardır.

Bazı çalışmalar, bazı probiyotik suşlarının divertikülit belirtilerini hafifletmeye veya önlemeye yardımcı olabileceğini bulmuştur. Divertikülit tedavisi amacıyla probiyotik kullanmanın potansiyel yararlarını ve risklerini değerlendirmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

Bazı şifalı bitkiler veya takviyeler sindirim sağlığınız için de fayda sağlayabilir. Bununla birlikte, şu anda divertikülit hastalığı için bitkisel ilaçların kullanımını destekleyen çok az araştırma vardır. 

Meckel Divertiküliti

Divertiküler hastalık genellikle yetişkinleri etkiler. Ancak nadir durumlarda, bebekler divertikül ile doğarlar. Bu olduğunda, Meckel divertikülü olarak bilinir. Divertikül iltihaplanırsa, buna Meckel divertiküliti denir.

Bazı durumlarda, Meckel divertikülü belirgin etkilere neden olmaz. Diğer durumlarda, aşağıdaki gibi semptomlara neden olabilir:

• karın ağrısı
• mide bulantısı
• kusma
• kanlı dışkı
• rektumdan kanama

Çocuğunuzda divertikülit olabileceğinden şüpheleniyorsanız, doktorlarından randevu alın. 

Divertikülit Hastalığını Teşhis Etmek İçin Kolonoskopi Yapılması

Divertikülit belirtileriniz varsa, akut bölüm düzeldiğinde doktorunuz kolonoskopi yaptırmanızı söyleyebilir. Bu prosedür, divertikülit, ülseratif kolit veya Crohn hastalığı gibi benzer semptomlara neden olan başka bir durumun teşhisini doğrulamaya da yardımcı olabilir.

Kolonoskopi sırasında, doktorunuz kolonunuzun içini inceler. Test için doku örnekleri de alabilirler.

Bu prosedür sırasında kendinizi daha rahat hissetmenize yardımcı olmak için önceden sakinleştiriciyle yatıştırılmış olacaksınız.

Bazı durumlarda, doktorunuz rutin bir kolonoskopi sırasında divertikülünüz olduğunu öğrenebilir. Divertikül iltihaplanma, enfekte olma veya semptomlara neden olmadıysa, muhtemelen tedaviye ihtiyacınız olmayacaktır.

Divertikülit Hastalığı Önleme

Diverkül neden olur sorusuna detaylı cevap verebilmek, divertikülit dahil divertiküler hastalığa neyin neden olduğunu öğrenmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Şu anda, uzmanlar birçok faktörün rol oynadığına inanmaktadır. Potansiyel risk faktörlerinden bazıları yaşam tarzı değişiklikleri ile değiştirilebilir.

Örneğin, aşağıdakilere yardımcı olabilir:

• sağlıklı kiloyu korumak
• lif oranı yüksek bir diyet yapmak
• doymuş yağ tüketimini sınırlamak
• yeterli D vitamini almak
• düzenli egzersiz yapmak
• sigara dumanından kaçınmak

Bu önleme stratejileri aynı zamanda genel sağlığın iyi olmasına yardımcı olabilir.

Divertikülit Hastalığı İçin Risk Faktörleri

Divertikülit hastalığı için ana risk faktörlerinden biri yaştır. Yaşlı insanların divertikülit geliştirmesi genç insanlardan daha olasıdır. Yaygın olarak 50 yaşın altındaki erkeklerde ve 50-70 yaş arası kadınlarda meydana gelir.

Ancak, daha genç yaşta divertikülü olan kişilerin divertikülit geçirme olasılığı daha yüksektir. Divertikülitleri varsa, gençlerin yaşlılara göre hastaneye yatırılma olasılığı daha yüksektir.

2018'de yayınlanan araştırmanın bir incelemesine göre, divertikülit için diğer potansiyel risk faktörleri şunları içerir:

Aile Öyküsü

İki büyük ikiz çalışması, genetiğin divertiküler hastalıkta rol oynadığını bulmuştur. Yazarlar, divertiküler hastalık potansiyel riskinin kabaca yüzde 40 ila 50'sinin kalıtsal olduğunu tahmin etmektedir.

Düşük Lifli Beslenme

Bazı araştırmalar, düşük lifli beslenmeyi artmış divertikülit riskiyle ilişkilendirmiştir. Bununla birlikte, diğer çalışmalar diyet lifi alımı ile bu hastalık arasında bir bağlantı bulamadı.

Düşük D Vitamini Seviyeleri

Bir çalışma daha yüksek D vitamini seviyesine sahip kişilerin divertiküliti olma riskinin daha düşük olabileceğini düşündürmektedir. D vitamini ve bu durum arasındaki potansiyel bağlantıyı anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

Obezite

Birçok çalışma, daha yüksek vücut kitle indeksi ve daha büyük bel genişliği olan kişilerin artmış divertikülit riski altında olduğunu bulmuştur.

Obezitenin bağırsaklarınızdaki bakteri dengesini değiştirerek divertikülit riskini arttırması mümkündür. Ancak bunun oynadığı rolü anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

Fiziksel Hareketsizlik

Bazı çalışmalar fiziksel olarak aktif insanların divertikülit geliştirmesi olasığını aktif olmayan insanlardan daha az olası bulmuşlardır. Bununla birlikte, diğer araştırmalar egzersiz ve bu durum arasında bir bağlantı bulamadı.

Steroid Olmayan Anti-enflamatuar İlaçlar (NSAIDS) Kullanma veya Sigara İçme

Aspirin, ibuprofen veya diğer NSAID'lerin düzenli kullanımı divertikülit hastalığı riskinizi artırabilir.

Sigara içenlerin, divertikülit de dahil olmak üzere divertiküler hastalık geliştirmesi sigara içmeyenlerden daha olasıdır.

Divertikülit ve Divertiküloz

Enfekte veya iltihaplanmayan divertikülünüz varsa, divertiküloz olarak bilinir.

Araştırmacılar, vakaların yaklaşık yüzde 80'inde divertikülozun herhangi bir semptom yaratmadığını bildirmektedir. Belirtisiz divertikülozunuz varsa, muhtemelen tedaviye ihtiyacınız olmayacaktır.

Ancak diğer durumlarda, divertiküloz karın ağrısı ve şişkinlik gibi semptomlara neden olabilir. Bu olduğunda, semptomatik komplikasyonsuz divertiküler hastalık (SUDD) olarak bilinir.

Bu kişilerin yaklaşık yüzde 4'ü sonunda divertikülit geliştirir.

Mesanede Divertikül Nedir?

Divertikül mesanenizde de gelişebilir. Bu, mesanenizin astarı, mesane duvarınızdaki zayıf noktalardan alıkoyan torbalar oluşturduğunda olur.

Bazen doğumda mesane divertikülü bulunur. Diğer durumlarda, daha sonra yaşamda gelişir. Mesane çıkışınız bloke olduğunda veya mesaneniz hastalık veya yaralanma nedeniyle düzgün çalışmadığında oluşabilir.

İltihaplanan mesane divertikülünüz varsa, mesane divertiküliti olarak bilinir. Mesane divertikülit tedavisi için doktorunuz antibiyotik ve ağrı kesici ilaçlar reçete edebilir. Ayrıca divertikülü onarmak için ameliyat önerebilirler.

Kolonunuzdaki divertikülitin mesanenizi etkilemesi de mümkündür. Şiddetli vakalarda, kolonunuz ve mesaneniz arasında bir fistül geliştirebilirsiniz. 

Özofagus Divertiküliti

Divertikül, yemek borunuzda da potansiyel olarak oluşabilir. Bu, özofagus astarınızda torbalar geliştiğinde ortaya çıkar.

Özofagus divertikülü nadirdir. Geliştiklerinde, genellikle yavaş ve uzun yıllar boyunca büyüdükçe, aşağıdaki gibi semptomlara veya komplikasyonlara neden olabilirler:

• yutma zorluğu
• yutulduğunda ağrı
• ağız kokusu 
• tükürüğün yetersizliği
• pulmoner aspirasyon; yiyecek veya tükürüğün ciğerlere kaçması
• aspirasyon pnömonisi; yiyecek veya tükürük ciğerlere kaçtıktan sonra akciğer enfeksiyonu geliştirme

Divertikül iltihaplanırsa, özofagus divertiküliti olarak bilinir.

Özofagus divertikülit tedavisi için doktorunuz antibiyotik ve ağrı kesici ilaçlar reçete edebilir. Divertikülü onarmak için ameliyat önerebilirler.

Divertikülit ve Alkol

Geçmişte, bazı çalışmalar alkol içmenin divertikülit hastalığı riskinizi artırabileceğini öne sürdü. Ancak diğer çalışmalar böyle bir bağlantı bulamadı.

2017'de yayınlanan bir araştırmaya göre, alkol almanın bu hastalık riskini artırdığına dair güçlü bir kanıt yok. Fakat biz yine de diğer yol açtığı sorunlar ve hastalıklar nedeniyle içmemenizi öneriyoruz. 

Uzun Lafın Kısası

Divertikülit hastalığı Batı dünyasında yaygın sayılabilir. Çoğu durumda, kısa süreli divertikülit beslenme değişiklikleri ve ilaçlarla tedavi edilebilir.

Ancak komplikasyonlar gelişirse çok ciddi olabilirler. Karmaşık divertikülitiniz varsa, doktorunuz muhtemelen bir hastanede tedavi görmenizi tavsiye edecektir. Kolonunuza verilen hasarı onarmak için ameliyat olmanız gerekebilir.

Divertikülitiniz veya onu geliştirme riskinizle ilgili sorularınız varsa, doktorunuzla konuşun. Bu hastalığı nasıl tedavi edeceğinizi ve sindirim sağlığınızı nasıl destekleyeceğinizi öğrenmenize yardımcı olabilirler. 

Divertikül hastalığını divertikül hasta yorumları üzerinden okumak isterseniz Google'da 'divertikül ekşi' araması yaparak ya da bağlantı linkine tıklayarak divertikül hasta yorumlarını okuyabilirsiniz (Divertikül Ekşi)

Bütün bunların yanı sıra kilo vermek, sağlıklı kilonuzu korumak ve sağlıklı bir bedene kavuşmak divertikülit tedavisi için yapabileceğiniz adımlardandır. Bunun içim kendinize sağlıklı beslenme programı oluşturmak isteyebilirsiniz. Sağlıklı ve dengeli beslenmeye adım atmak için online diyetisyenler tarafından sizin için hazırlanmış online diyet imkanlarından faydalanabilirsiniz. Şimdi zayıflamaya başlamak için size özel hazırlanmış uygun online diyet ücreti ile online diyet satın alabilirsiniz. (Tıkla ve Zayıflamaya Başla!)