Atkuyruğu Otu Ne İşe Yarar? Atkuyruğu Otu Faydaları

Atkuyruğu otu, Yunan ve Roma İmparatorlukları döneminden beri bitkisel bir ilaç olarak kullanılan popüler bir eğrelti otu türüdür (1).

Birden fazla tıbbi özelliğe sahip olduğuna inanılmaktadır ve çoğunlukla cilt, saç ve kemik sağlığını iyileştirmek için kullanılır.

Bu makalede atkuyruğu otu faydaları nelerdir, atkuyruğu otu ne işe yarar, atkuyruğu otu nasıl kullanılır, atkuyruğu otu şaça nasıl uygulanır sorularının cevapları da dahil olmak üzere atkuyruğu yararları, kullanımları ve olumsuz yönleri de dahil birçok özelliğinden bahsedilmektedir.

Atkuyruğu Otu Nedir?

Doğal olarak yetişen atkuyruğu ( Equisetum arvense ), Equisetaceae cinsine ait çok yıllık bir eğrelti otudur (2, 3).

Atkuyruğu otu nerede yetişir? Kuzey Avrupa ve Amerika'da ve ılıman iklime sahip diğer nemli yerlerde çokça doğal olarak yetişir. İlkbahardan sonbahara kadar büyüyen uzun, yeşil ve yoğun dallı bir sapa sahiptir (1, 3).

Bitki, sağlığa yararlı etki sağlayan çok sayıda faydalı bileşik içerir. Bunlardan antioksidanlar ve silika öne çıkıyor (1, 3).

Antioksidanlar, hücre hasarını önlemek için vücudunuzdaki serbest radikallerle savaşan moleküllerdir. Bu arada silika, silikon ve oksijenden oluşan bir bileşiktir. Atkuyruğu otunun cilt, tırnaklar, saçlar ve kemikler için potansiyel faydalarından sorumlu olduğuna inanılmaktadır (2, 3).

Atkuyruğu otu çoğunlukla kurutulmuş otun sıcak suda demlenmesiyle yapılan çay şeklinde tüketilir, ancak kapsül ve tentür formunda da bulunur.

Özet: Atkuyruğu otu, özellikle antioksidanlar ve silika olmak üzere birçok yararlı bileşik içeren bir eğrelti otu türüdür. Çay, tentür ve kapsül şeklinde piyasada bulunur.

Atkuyruğu Otu Faydaları

Atkuyruğu otu binlerce yıldır bitkisel bir ilaç olarak kullanılmaktadır ve mevcut bilimsel kanıt potansiyel faydalarının çoğunu desteklemektedir.

Kemik Sağlığını Destekler

Araştırmalar, atkuyruğu otunun kemik iyileşmesine yardımcı olabileceğini düşündürmektedir.

Kemik metabolizması yoluyla, osteoklastlar ve osteoblastlar olarak adlandırılan kemik hücreleri, kırılgan kemiklere neden olabilecek dengesizlikleri önlemek için kemiklerinizi sürekli olarak yeniden şekillendirir. Osteoblastlar kemik sentezini idare ederken, osteoklastlar kemiği emilim yoluyla parçalar.

Test tüpü çalışmaları atkuyruğunun osteoklastları inhibe edebileceğini ve osteoblastları uyarabileceğini göstermektedir. Bu, kırılgan kemiklerle sonuçlanan aşırı aktif osteoklastlarla karakterize osteoporoz gibi kemik hastalıkları için yararlı olduğunu düşündürmektedir (1, 4).

Bir kilo başına etken madde miktarı çalışmasında, vücut ağırlığının kilogramı başına  120 mg atkuyruğu ekstresi verılen bir fare grubunda kontrol grubuna kıyasla kemik yoğunluğunu önemli ölçüde iyileştirdiğini belirleyen sonuçlar görülmüştür (5).

Araştırmacılar, atkuyruğunun kemiği yeniden şekillendirme etkisinin çoğunlukla yüksek silika içeriğinden kaynaklandığına inanıyor. Aslında, kuru ağırlığının %25'ine kadar silikadır. Başka hiçbir bitki bu mineralin yüksek konsantrasyonuna sahip değildir (1, 4).

Kemiklerde de bulunan silika, kolajen sentezini artırarak ve kalsiyum emilimini ve kullanımını artırarak kemik ve kıkırdak dokusunun oluşumunu, yoğunluğunu ve dayanıklılığını artırır (5, 6 ).

Doğal İdrar Söktürücüdür

Diüretikler, idrarın vücudunuzdan atılmasını artıran maddelerdir. Atkuyruğunun idrar söktürücü etkisi, bu eğreltinin halk tıbbında en çok aranan ve kullanılan özelliklerinden biridir (7).

36 sağlıklı erkekte yapılan bir çalışma, kapsül formunda günlük 900 mg kurutulmuş atkuyruğu özü almanın klasik diüretik ilacınkinden daha güçlü bir diüretik etkiye sahip olduğunu belirledi. Bu, bitkinin yüksek antioksidan ve mineral  konsantrasyonlarına bağlandı (8).

Ancak, bu sonuçlar umut verici olsa da, mevcut araştırma sınırlıdır.

Yara İyileşmesine ve Tırnak Sağlığına Yararlıdır

Atkuyruğu merheminin topikal uygulaması, yara iyileşmesini teşvik ediyor gibi görünmektedir.

Doğum sırasında epizyotomi geçiren 108 doğum sonrası kadında yapılan 10 günlük bir çalışma - doğumları kolaylaştırmak için cerrahi bir kesim - %3 atkuyruğu özü içeren bir merhem uygulanmasının yara iyileşmesini desteklediğini ve ağrıyı hafiflettiğini gösterdi (9).

Çalışma ayrıca yara kızarıklığının, şişmesinin ve akıntısının bir kontrol grubuna göre önemli ölçüde iyileştiğini de tespit etti. Bilim adamları bu olumlu etkileri bitkinin silika içeriğine bağladılar.

Fare çalışmalarında, %5 ve %10 atkuyruğu özü içeren merhemlerle tedavi edilenler, kontrol gruplarına kıyasla %95-99'luk bir yara kapatma oranı ve daha fazla cilt yenilenmesi gösterdi (10, 11).

Ek olarak, atkuyruğu özü, tırnak sedef hastalığının yönetimi için tırnak cilasında kullanılabilir (tırnak sedefi tırnak deformitelerine neden olan bir cilt durumu).

Bir çalışma, atkuyruğu özü ve diğer tırnak sertleştirici ajanların bir karışımından oluşan bir tırnak cilası kullanmanın tırnak sedef belirtilerini azalttığını belirledi (12, 13).

Yine de, bu faydaları doğrulamak için atkuyruğunun yara iyileşmesi ve tırnak sağlığı üzerindeki doğrudan etkisi üzerine araştırmalara ihtiyaç vardır.

Saç Uzatır

Atkuyruğu otu saça nasıl uygulanır? Araştırmalar, at kuyruğunun muhtemelen silikon ve antioksidan içeriği sayesinde saçınıza fayda sağlayabileceğini gösteriyor.

Birincisi, antioksidanlar mikro-yangıyı ve serbest radikallerin neden olduğu saç liflerinin yaşlanmasını azaltmaya yardımcı olur. İkincisi, saç liflerinde daha yüksek bir silikon içeriği, daha düşük saç dökülmesi oranı ve daha fazla parlaklık ile sonuçlanır (14, 15, 16).

Örneğin, kendiliğinden saç incelmesi olan kadınlarda yapılan 3 aylık bir çalışma, kurutulmuş atkuyruğu ve diğer bileşenleri içeren iki günlük kapsülün alınmasının, bir kontrol grubuna kıyasla saç uzamasını ve gücünü arttırdığını belirlemiştir ( 17 ).

At kuyruğundan türetilmiş silika içeren farklı karışımların etkisini de test eden diğer çalışmalarda da benzer sonuçlar elde edilmiştir (18, 19).

Bununla birlikte, çoğu çalışma çoklu saç uzatma bileşiklerinin bir karışımına odaklandığından, sadece atkuyruğunun etkileri üzerine araştırmalar hala sınırlıdır.

Atkuyruğu Otunun Diğer Faydaları

Atkuyruğu otunun, aşağıdakiler de dahil olmak üzere diğer birçok potansiyel fayda sağladığı bilinmektedir.

• Anti-enflamatuar aktivite: Test tüpü çalışmaları, atkuyruğu özütünün, enflamatuar bağışıklık hastalıklarında yer alan ana savunma hücresi tipi olan lenfositleri inhibe edebileceğini göstermektedir (20, 21).
• Antimikrobiyal etkinlik: Atkuyruğu esansiyel yağı, Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Aspergillus niger ve Candida albicans üzerinde kuvvetli antimikrobiyal etkileri görülmüştür (3, 22).
• Antioksidan aktivite: Araştırmalar, atkuyruğunun hücresel zarlarda oksidatif hasarı önleyen bir grup güçlü antioksidan olan fenolik bileşikler açısından zengin olduğunu göstermektedir (3, 23, 24).
• Antidiyabetik etki: Hayvan ve test tüpü çalışmaları, at kuyruğu ekstresinin kan şekeri seviyelerini düşürmeye ve hasarlı pankreas dokusunu yeniden oluşturmaya yardımcı olabileceğini düşündürmektedir (25, 26).

Özet: Atkuyruğunun iyileştirilmiş kemik, cilt, saç ve tırnak sağlığı da dahil olmak üzere sağlığa birçok potansiyel faydası vardır.

Atkuyruğu Otu Nasıl Kullanılır?

Atkuyruğu ürünlerinin çoğu cilt, saç ve tırnak ilaçları olarak pazarlanmaktadır. Bununla birlikte, idrar ve böbrek koşullarını yönettiği iddia edilen ürünleri de bulabilirsiniz (2).

Dozu ile ilgili olarak, bir insan çalışması, 4 gün boyunca 900 mg atkuyruğu özü kapsülü almanın (Avrupa İlaç Ajansı (EMA) başına kuru özler için önerilen maksimum günlük doz) alınmasının diüretik bir etki oluşturabileceğini düşündürmektedir (8).

Bununla birlikte, uygun bir doz henüz mevcut bilimsel kanıtlarla belirlenmemiştir.

Özet: Atkuyruğu çoğunlukla cilt, saç, tırnak ve idrar ilacı olarak kullanılır. 4 gün boyunca günde 900 mg'lık bir dozun diüretik etkisi olabilir, ancak genel olarak henüz uygun bir doz belirlenmemiştir.